W katechizmach i komentarzach najczęściej podkreśla się trzy wymiary
adwentowego oczekiwania. Wspomina się pierwsze przyjście Chrystusa,
kiedy - jak to słyszeliśmy tydzień temu w Liturgii Słowa - Pan wypełnił
zapowiedź, którą obwieścił domowi izraelskiemu i judzkiemu. „W owych
dniach Juda dostąpi zbawienia, a Jerozolima będzie mieszkała
bezpiecznie”. Ten Adwent ludzkości przed nadejściem
Zbawiciela skończył się, choć nie wszyscy uwierzyli w Chrystusa, więc
dla niektórych on jeszcze trwa.
Kolejny wymiar pierwszego okresu roku liturgicznego wiąże się z
przygotowaniem do świąt Bożego Narodzenia. Tak jak Pan Jezus
przygotowywał się do swej publicznej działalności na pustyni i zawsze
przed ważniejszymi wydarzeniami spędzał czas na czuwaniu, tak przed
obchodem pamiątki przyjścia Chrystusa na ziemię wierni także
wykorzystują czas na przygotowanie. Stąd obecność ascezy i wyciszenia w
adwentowych praktykach. Od początku, zresztą nie tylko w
chrześcijańskich zwyczajach, umartwienie czy konkretniej - odwrócenie
oczu od doczesnych uciech - pozwala na większe zwrócenie uwagi na
wieczność.
Jeśli się patrzy na wieczność, nie można nie zauważyć rzeczy
ostatecznych. Dla chrześcijanina najważniejsze są nie tylko śmierć i sąd
szczegółowy, ale nade wszystko drugie przyjście Chrystusa i związany z
nim sąd ostateczny - zmartwychwstanie i wieczna nagroda. W kontekście
tych wydarzeń Adwent jest rozumiany w podobny sposób jak pierwsze
oczekiwanie. Paruzja, czyli drugie przyjście Pana, będzie tak samo
realna jak pierwsze przyjście, choć w czasach ostatecznych - jak
podpowiada Biblia - Chrystus nadejdzie w chwale.
Liturgia Słowa dzisiejszej niedzieli ukazuje nam jeszcze jeden aspekt
oczekiwania. Z
chrześcijaństwem bardzo często łączy się postawę wysiłku. Jeśli
oczekiwanie wiąże się z nadzieją, to ta nadzieja może się spełnić tylko
wtedy, kiedy człowiek ma dość sił, by nie spocząć na laurach. I właśnie w
Ewangelii z dzisiejszej niedzieli znajdujemy następujące wskazanie:
„Przygotujcie drogę Panu, prostujcie ścieżki dla Niego, każda dolina
niech będzie wypełniona, każda góra i pagórek zrównane, drogi kręte
niech staną się prostymi, a wyboiste drogami gładkimi”. Te słowa Jana
Chrzciciela zachęcają do działania, by już dzisiaj mogło dojść do
spotkania z Chrystusem. W tajemnicy Kościoła od dwóch tysięcy lat jego
członkowie mają do czynienia z obecnością swego Zbawiciela. Jest to
obecność rzeczywista, choćby w sakramentalnym znaku Eucharystii. Ale
nawet dzieci wiedzą, że dystans pomiędzy człowiekiem i Bogiem wydłuża
się tym bardziej, im większy jest grzech.
Tak więc czwarty aspekt Adwentu polega na przygotowaniu do spotkania z
Chrystusem w sanktuarium własnego sumienia. Ten aspekt - jak żaden inny -
związany jest z moralnością. Każdy z nas jest wezwany, by przygotować drogę Jezusowi, który pragnie
wejść w nasze życie. Trzeba więc prostować ścieżki naszego istnienia,
ażeby On mógł do nas przyjść. Trzeba przygotować Mu drogę, usuwając kolejno wszystkie przeszkody,
które stwarza nasz ograniczony sposób widzenia, nasza słaba wola. Trzeba mieć odwagę wybrać między naszą drogą a tą, którą On pomyślał dla
nas, między naszą wolą a Jego wolą, między planem ułożonym przez nas a
planem wymyślonym przez Jego wszechmocną miłość. A podjąwszy raz
decyzję, pracować nad dostosowaniem naszej opornej woli do Jego woli.
Jak? Dojrzali chrześcijanie uczą dobrego, praktycznego, mądrego sposobu: „trzeba robić to teraz, już”.
Zachętą do działania jest ostatnie zdanie z dzisiejszej Ewangelii: „I
wszyscy ludzie ujrzą zbawienie”. Zbawienie nie dokonuje się
automatycznie, tak jak adwentowa nadzieja nie spełni się jak za
dotknięciem czarodziejskiej różdżki. Dlatego św. Jan Chrzciciel
przekłada oczekiwanie na przygotowanie. Do tego ostatniego jesteśmy
zobowiązani zawsze, niezależnie od aktualnego okresu w roku
liturgicznym. Adwent polegający na walce z grzechem trwa przez całe
życie.